Το Δραματικό Τρίγωνο 

Το Δραματικό Τρίγωνο είναι μια έννοια που εφευρέθηκε στο 1960 από τον Dr. Stephan Karpman, για να περιγράψει με τον απλούστερο δυνατό τρόπο τους ψυχολογικούς ρόλους που παίζουμε σε συνηθισμένες, δυσλειτουργικές σχέσεις.

Κάθε φορά που βιώνουμε μια αρνητική σχέση που μας αποθαρρύνει και μας απογοητεύει, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμπλακούμε σε ένα τριγωνικό παιχνίδι. Χωρίς να πρόκειται για κάτι το διασκεδαστικό, η λέξη «παιχνίδι» είναι η καταλληλότερη, μια που αυτές οι αρνητικές καταστάσεις είναι παραδόξως σταθερές και ακολουθούν σχεδόν πάντα τους ίδιους αμετάβλητους κανόνες.

Οι πρωταγωνιστές των καταστάσεων αυτών φέρουν ένα από τα ακόλουθα προφίλ:

Το Θύμα: είναι αγνό και αθώο, παθητικό και αβοήθητο, λυπημένο και θλιβερό, αλλά περιέργως αδέξιο και μερικές φορές εξοργιστικό.

Ο Δήμιος ή Διώκτης : κριτικάρει και υποτιμά, προσβλητικός και σκληρός, απειλητικός ή ακόμα και βίαιος, αλλά κυρίως παραφορτωμένος με μια απογοήτευση, την οποία αποζητά να εκτονώσει σε ένα… αθώο θύμα, φυσικά.

Ο Σωτήρας: ευγενικός και γενναιόδωρος, δυνατός και ανιδιοτελής, προστάτης αλλά και ενοχικός. 

Ο καθένας από εμάς εμπίπτει συνήθως σε έναν από τους τρεις αυτούς ρόλους. Και όταν δεν έχουμε κάνει την απαραίτητη δουλειά στη ζωή μας για να αντιμετωπίσουμε τον ανεπίλυτο συναισθηματικό πόνο και τα θέματά μας, οι τρεις αυτοί ρόλοι μετατρέπονται σε δράμα, συναισθηματική δυσλειτουργία, κύκλους καταστροφής ή ακόμα και βία.

Αλλά το θέμα δεν τελειώνει εκεί.Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο όταν τα τρία αυτά πρόσωπα (ή οικογένειες) που είναι παγιδευμένα στο Δραματικό Τρίγωνο καταλήγουν να αλλάζουν ρόλους μεταξύ τους, με τρόπο ώστε το Θύμα να γίνεται ο Διώκτης ( χειραγωγεί, τιμωρεί και κατηγορεί με επιθετικό τρόπο όλους όσους δεν τον/την βοήθησαν αρκετά), και ο Σωτήρας γίνεται το Θύμα (βρίσκεται υπό συνεχή επίθεση, νιώθει κομματιασμένος και εκφράζεται με τη φράση «Μετά από όλα όσα έχω κάνει για σένα, πώς μπορείς να μου φέρεσαι τόσο άσχημα;) και ούτω καθεξής…

Έτσι το Δραματικό Τρίγωνο μετατρέπεται σε έναν ατέρμονο καταστρεπτικό κύκλο.  Και το πραγματικό πρόβλημα είναι η επανάληψη.

Για τους χρόνιους Σωτήρες, ανεξάρτητα από το πόσο ειλικρινείς μπορεί να είναι οι προθέσεις τους («απλά θέλω να βοηθήσω!») τα τελικά αποτελέσματα είναι συνήθως αρκετά τραγικά.  Για τα συνήθη Θύματα, όσο βαθειά αβοήθητα κι αν νιώθουν, σίγουρα θέλουν απεγνωσμένα να σωθούν, αλλά η στάση τους δε λειτουργεί. (Δε μπορούμε ποτέ να σωθούμε χάρη σε κάποιον άλλον, γιατί η πραγματική σωτηρία προέρχεται μόνο από μέσα μας).
Για τους κατά συρροή Διώκτες, φυσικά και η ζωή έχει πάντα μια πικρή γεύση, αφού στην πραγματικότητα πρόκειται για συναισθηματικά βαμπίρ που καιροφυλακτούν για τις αδυναμίες των άλλων. Αυτός είναι ο πιο τοξικός τρόπος ζωής που μπορεί να φανταστεί κανείς.   

Όλα αυτά οδηγούν σε μεγάλες ψυχικές ταλαιπωρίες, σε αγανάκτηση και δυστυχία. Με άλλα λόγια, το Δραματικό Τρίγωνο κάνει κακό σε όλους τους εμπλεκόμενους. Περιττό κακό..

«Το Θύμα δεν είναι στην πραγματικότητα όσο αβοήθητο νιώθει, ο Σωτήρας στην πραγματικότητα δε βοηθά, και οι κατηγορίες του Διώκτη είναι στην πραγματικότητα ανυπόστατες».

Παρ’ όλ’ αυτά συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε τα συμπεριφορικά αυτά μοτίβα, μέχρι να τα συνειδητοποιήσουμε και να σταματήσουμε να τα επαναλαμβάνουμε.

Αν είμαστε «επαγγελματίες» Θύματα, θα αναζητούμε πάντοτε τους Θύτες και τους Σωτήρες μας για να συμπληρώσουν το δράμα και την απελπισία μας. Αν είμαστε «επαγγελματίες» Σωτήρες, μπορούμε να διαισθανθούμε ένα Θύμα από χιλιόμετρα μακριά, και θα τρέξουμε κατευθείαν στην τοξική δίνη του, όσο πιο γρήγορα μπορούμε, για να βυθιστούμε στη συνέχεια στους χειρισμούς και στα παιχνίδια του μυαλού τους..  

Αλλά είναι σημαντικό, να αναγνωρίσουμε  τουλάχιστον πως εξελίσσονται αυτές οι (αυτο)καταστροφικές συνήθειες και να είμαστε ειλικρινείς στο ρόλο που παίζουμε εμείς προσωπικά σε τέτοιου είδους καταστάσεις.

Πόσο οικεία σας φαίνονται όλα αυτά;